Afrika Sanatı

Afrika’ya özgü görsel, fonetik ve ritmik sanatların tümüne verilen ad. Heykel, resim, dokuma, giysi, takı, mimarlık, müzik, dans, tiyatro ve şiir dallarında yoğunlaşır. Çok geniş çeşitliliğe sahip Afrika sanatı İ.Ö. 6 bin’e yakın örneklerini görmek mümkün. İlk akla gelen türler heykel ve dans olmasına karşın, diğer türlerde de inanılmaz eserleri bünyesinde barındırır. Afrikalı sanatçılar eserlerinde işlevlerriği sağlardan beri korumaya devam etmiştir. Bu nedenle çanaklar, masklar, giysiler birer sanat yapıtı olmanın yanında aynı zamanda günlük gereksinimleri karşılamaya yönelik olarak tasarlanmıştır. Bunun en önemli nedeni, Afrikalı sanatçının sanatsal eylemini hiçbir sınıflamaya ayırmadan bir bütün olarak görmesidir. Bu açıdan Bakıldığında Afrika sanatı, içinden çıktığı toplumun yapısını ve düşünce sistemini tam olarak ortaya koyma durumundadır. Afrika edebiyatta hem çeşitli halkların 20.YY’da ortaya koyduğu ürünleri hem de sözlü geleneği kapsar.20. yüzyılın ortalarında sözlü geleneğin kaybolmaya başladığı, buna karşılık yazılı edebiyat dalında başarılı örneklerin birbirini izlediği görülür. Çoğu Fransızca, Portekizce gibi yabancı dillerde yazılmalarına karşın, tümünün ortak özellikleri kültürel geleneklerine eskiden olduğundan çok daha fazla sahip çıkmalarıdır. Senegal’in ilk başkanı Loepold Sedar SENGHOR’un önderliğinde Fransız yönetimine ve uygulanan asimilasyon politikasına tepki olarak üretilen yapıtlar, bu özelliğin en çarpıcı örneklerindendir. Afrika müziği, Sahra’nın güneyinde yaşayan yerli halk tarafından geleneksel çalgılar ve ilk günkü özelliklerine bağlı olarak çalınan müzik olarak tanımlanabilir. Telli çalgılar, kamış bambu ya da ceylan boynuzunda yapılmış nefesli çalgılar, sığır kellesi derisinden yapılan vurmalı çalgılar Afrika müziğinin tipik enstrümanlarıdır ve bunları 14. yüzyıldan günümüze değin kullanıldığı saptanmıştır. Gösterim Sanatları Arasında ilk sırayı dans alır. Dinsel ve kültürel etkilerle oluşan bu danslar, hem ilginç, hem de heyecan vericidir. Afrika tiyatrosu batı etkilerine açık olmasına karşın, geleneksel danslardan da yararlanmayı da bilmiştir. Son yüzyılda Afrika oyun yazarlarının verdikleri yapıtlar batı dünyasında da ses getirmiştir.